ایران زمین مهد آزادگان است،در این سرزمین خدایی ،مسیحیان کلیساهای بسیاری ساخته اند.در هیچ یک از کشورهای مسلمان این تعداد کلیسا وجود ندارد.
تاکنون 17 کلیسای فرقه های کاتولیک،پروتستان،ارتودوکس و نستوری ،و 26 کلیسای ارمنیان فرقه گریگوری،در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
آندرانیک هویان،ص 8
از اوایل سده اول میلادی مسیحیت در ایران زمین انتشار یافت،مبلغان مسیحی در شمال غرب و غرب ایران زمین به تبلیغ پرداختند.پادشاهان آزادمنش اشکانی با دین و اعتقادات رعایای خود کاری نداشتند.مسیحیان در آغاز مسیحیت در سرزمین روم تحت تعقیب،آزار،شکنجه و اعدام قرار داشتند.از این رو به ایران می گریختند،و در این سرزمین در آسایش کامل به سر می بردند و مراسم مذهبی خود را به راحتی و بدون دغدغه خاطر انجام می دادند.آندرانیک هویان،ص 13

یکی از زیباترین و مشهورترین کلیساهای ارمنیان در جهان کلیسای استپانوس مقدس با ویژگی های معماری و تزئینی بسیار با ارزش است.

مساحت  وانک استپانوس مقدس 3463 متر مربع است.پیرامون وانک بارویی عریض و مرتفع با سنگ لاشه و ملاط گل کشیده شده است.باروی دژ دارای هفت برج است چهار برج  در چهار گوشه بارو،یک برج در وسط باروشرقی و دو برج در اواسط باروی غربی و در رو سوی در ورودی به فاصله 8 متر عقب تر ساخته شده است.در ورودی کلیسا در این قسمت قرار دارد.دو برجی که در دو سوی این محوطه ساخته اند می تواند به خوبی از در ورودی و محوطه جلوی آن محافظت نماید.